Zespół SOC: kluczowe role i ich odpowiedzialności

Security Operations Center (SOC) to centrum dowodzenia bezpieczeństwem organizacji. To tutaj specjaliści całymi dniami i nocami monitorują, analizują i reagują na cyberzagrożenia. Wyposażeni w odpowiednie narzędzia i technologie wspinają się na wyżyny swoich możliwości, aby umiejętnie bronić przedsiębiorców przed atakami i zapewniać im bezpieczeństwo. To właśnie zespół SOC, a dokładniej tworzący go ludzie i struktura zespołu przesądzają o skuteczności (lub jej braku) Security Operations Center.

W dobie zaawansowanych zagrożeń i skomplikowanych środowisk IT, struktura zespołu SOC może przesądzić o tym, czy organizacja zareaguje na incydent szybko i skutecznie – czy też z opóźnieniem, które może kosztować miliony.

„SOC to nie tylko technologia, to przede wszystkim ludzie – ich wiedza, refleks i doświadczenie. Bez jasno zdefiniowanych ról i procedur nawet najlepsza narzędzia SOC nie zapewnią bezpieczeństwa”.

Zespół SOC to dobrze poukładana struktura — i choć w każdej firmie może wyglądać nieco inaczej, pewne role są niezmienne. Jasne przypisanie odpowiedzialności pozwala nie tylko lepiej zarządzać incydentami, ale też efektywnie wykorzystywać kompetencje techniczne i analityczne.

Analityk SOC  

To właśnie analityk SOC jest pierwszą linią obrony. Zależnie od doświadczenia, funkcjonuje w ramach jednego z trzech poziomów:

• Tier 1 (Junior) – wykonuje wstępną analizę logów i alertów, klasyfikuje zgłoszenia, prowadzi triage.
• Tier 2 – analizuje incydenty głębiej, koreluje dane, identyfikuje fałszywe alarmy, współpracuje z innymi działami.
• Tier 3 (Senior / Threat Hunter) – prowadzi zaawansowane dochodzenia, realizuje aktywny threat hunting, bada nowe techniki ataków, przeprowadza analizę przyczyn wystąpienia incydentu (RCA – Root Cause Analysis) oraz wydaje rekomendacje, aby przeciwdziałać ponownemu wystąpieniu incydentu w przyszłości.

Inżynier SOC (SOC engineer)

Inżynier SOC odpowiada za projektowanie i utrzymanie infrastruktury bezpieczeństwa. Zarządza takimi narzędziami jak:

• SIEM (Security Information and Event Management),
• EDR (Endpoint Detection and Response),
• SOAR (Security Orchestration, Automation and Response).
• Skaner podatności (Vunerability scanner)

Tworzy reguły detekcji, wspiera automatyzację, dba o jakość logów i integrację systemów. To rola wymagająca silnych kompetencji z zakresu administracji systemowej, sieci oraz DevOps.

Kierownik

Zarządza zespołem, opracowuje strategię reagowania na incydenty, odpowiada za zgodność z regulacjami (RODO, NIS2), a także raportuje do zarządu. To rola wymagająca:

• kompetencji liderskich i komunikacyjnych,
• umiejętności zarządzania ryzykiem,
• znajomości norm (np. ISO 27001, NIST CSF).

W zależności od modelu działania (SOC in-house vs outsourcing), organizacja może rozbudować SOC o role specjalistyczne:

• Threat Intelligence Analyst – analizuje dane o zagrożeniach zewnętrznych, np. grupy APT, nowe malware.
• Incident Responder – specjalista od reagowania i zbierania dowodów.
• Forensic Analyst – bada ślady ataków na nośnikach, analizuje ich przebieg.
• Audytor / Specjalista ds. zgodności – wspiera SOC w dostosowaniu procesów do norm (np. ISO 27001).

Dobrze zdefiniowane role w SOC to fundament skutecznego zarządzania bezpieczeństwem. Jasny podział odpowiedzialności redukuje chaos w trakcie incydentów, przyspiesza czas reakcji i umożliwia skalowanie zespołu odpowiednio do potrzeb organizacji.

W zależności od skali organizacji oraz wybranego modelu działania SOC (in-house, outsourcing lub model hybrydowy), skład zespołu może być mniej lub bardziej rozbudowany.

W mniejszych firmach, które korzystają z usług zewnętrznych dostawców (MSSP), dodatkowe role — takie jak Threat Hunter czy Threat Intelligence Analyst — często pozostają po stronie partnera. Organizacja skupia się wtedy na koordynacji, zgodności i reagowaniu.

Z kolei większe przedsiębiorstwa, zwłaszcza z sektorów regulowanych (np. bankowość, energetyka), częściej budują własny SOC z pełnym zestawem ról wewnętrznych. To daje im większą kontrolę i możliwość szybkiego reagowania, ale wiąże się też z wyższymi kosztami i większymi wymaganiami kompetencyjnymi.

Niezależnie od modelu, dobrze zaprojektowana struktura zespołu SOC po prostu się opłaca – zwiększa skuteczność detekcji, skraca czas reakcji na zagrożenia, umożliwia lepsze wykorzystanie zasobów i kompetencji, a także zwiększa odporność organizacji na ataki.

Zespół SOC to nie tylko technologia i logi – to przede wszystkim ludzie i procesy. Odpowiednio zaprojektowana struktura decyduje o tym, jak skutecznie organizacja radzi sobie z cyberzagrożeniami. Dla CISO i zarządów to element strategicznego zarządzania ryzykiem IT, a dla wszystkich, którzy poważnie myślą o SOC – to temat, który koniecznie trzeba zgłębić.