SOC vs. NOC (Network Operation Center) – czym się różnią?
Kluczowe punkty
W świecie biznesu cyfrowego niezawodność systemów IT i bezpieczeństwo danych to fundament działania każdej organizacji. Bez nich trudno wyobrazić sobie obsługę klientów, rozwój usług czy utrzymanie konkurencyjności. Nic więc dziwnego, że firmy coraz więcej inwestują w centra operacyjne, które czuwają nad tymi obszarami. Mowa o SOC (Security Operations Center) i NOC (Network Operations Center). Choć nazwy brzmią podobnie i oba działy pracują często ramię w ramię, ich role są zupełnie inne.
Według danych IDC globalne wydatki na cyberbezpieczeństwo miały w 2024 roku przekroczyć poziom 219 miliardów dolarów, a rynek zarządzania infrastrukturą sieciową ma rosnąć w tempie 8% rocznie*. Te liczby pokazują jasno: bez sprawnych i dobrze zorganizowanych SOC i NOC trudno dziś mówić o bezpiecznym i stabilnym biznesie.
Dlaczego temat SOC i NOC jest ważny?
SOC i NOC można porównać do dwóch załóg tego samego statku. Jedna odpowiada za to, by nikt niepowołany nie wtargnął na pokład, druga – by silniki pracowały bez zarzutu i statek nie zatrzymał się na środku oceanu.
“SOC i NOC to jedna drużyna. Jeśli któryś z zespołów zawiedzie, systemy organizacji albo zostaną przejęte, albo ich działanie zostanie zatrzymane, a firma narażona na ogromne niebezpieczeństwo i straty. Dlatego oba centra są absolutnie niezbędne i muszą ze sobą współpracować”.
W praktyce oznacza to, że SOC koncentruje się na ochronie przed zagrożeniami, a NOC na utrzymaniu ciągłości działania. Co ważne, oba centra opierają się na uznanych standardach: SOC często korzysta z ram takich jak NIST Cybersecurity Framework czy ISO 27035, a NOC działa w duchu procesów ITIL. Dzięki temu organizacje mogą mieć pewność, że działają zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi.
Czym jest Security Operation Center (SOC)?
Na pytanie czym jest SOC odpowiedź jest prosta – to centrum dowodzenia w zakresie cyberbezpieczeństwa. Jak działa SOC na co dzień? Jego główne zadania to:
- monitorowanie zdarzeń i logów w systemach IT,
- wykrywanie i analiza zagrożeń,
- reagowanie na incydenty,
- rekomendowanie działań prewencyjnych.
A jakie narzędzia i technologie wykorzystywane są w SOC? SOC korzysta z SIEM, EDR, SOAR czy platform threat intelligence. Coraz częściej do gry wkracza również automatyzacja i sztuczna inteligencja – algorytmy uczenia maszynowego wspierają analityków w szybszym rozpoznawaniu anomalii i redukują liczbę fałszywych alarmów.
Przykład? Atak phishingowy wymierzony w pracowników. SOC identyfikuje podejrzane wiadomości, blokuje adresy URL i współpracuje z działem IT, aby zresetować hasła i wdrożyć dodatkowe zabezpieczenia.
Czym jest Network Operations Center (NOC)?
NOC pełni równie istotną, choć zupełnie inną rolę. To centrum operacyjne, które odpowiada za:
- monitorowanie sieci i infrastruktury,
- dbanie o dostępność i stabilność usług,
- diagnozowanie problemów wydajnościowych,
- reagowanie na awarie i incydenty techniczne.
Specjaliści NOC korzystają z narzędzi do monitoringu infrastruktury, systemów do zarządzania przepustowością i optymalizacji wydajności. Również tutaj coraz częściej pojawia się trend AIOps, czyli wykorzystania sztucznej inteligencji do przewidywania i automatycznego rozwiązywania problemów, zanim wpłyną one na użytkowników.
Przykład z życia? Awaria łącza internetowego w centrum danych. NOC natychmiast identyfikuje problem, przekierowuje ruch na zapasowe łącze i minimalizuje przestój usług, tak by klienci w ogóle nie odczuli awarii.
SOC vs. NOC - główne różnice
Choć oba centra operacyjne pracują w trybie 24/7, to różnią się zakresem działań:
- Cel: SOC = bezpieczeństwo, NOC = niezawodność.
- Kompetencje: SOC to analitycy i inżynierowie bezpieczeństwa, NOC – administratorzy sieci i specjaliści od infrastruktury.
- Procedury: SOC reaguje na cyberincydenty, NOC na awarie i problemy z dostępnością usług.
Warto podkreślić, że w praktyce wiele incydentów znajduje się na styku obu zespołów. Dlatego firmy często definiują macierze odpowiedzialności (RACI) oraz precyzyjne SLA, aby uniknąć nieporozumień w krytycznych momentach.
Jak wygląda współpraca między SOC a NOC?
Granica między tymi dwoma zespołami coraz bardziej się zaciera – zwłaszcza w erze automatyzacji i środowisk chmurowych.
“NOC szybko wykrywa przeciążenia łączy podczas ataku DDoS, ale to SOC podejmuje decyzje o blokadach i identyfikuje źródło zagrożenia. Współpraca tych zespołów jest dziś fundamentem naszej strategii bezpieczeństwa”.
SOC i NOC wspólnie tworzą odporność cyfrową organizacji. Jeśli komunikacja między nimi szwankuje, firma naraża się zarówno na przestoje, jak i na skuteczne cyberataki.
Dlaczego organizacja potrzebuje zarówno SOC, jak i NOC?
Brak SOC to podatność na cyberzagrożenia – od ransomware po kradzież danych. Brak NOC to ryzyko przestojów, spadku jakości usług i utraty klientów. Posiadanie tylko jednego z nich – to jedynie półśrodek. Dopiero połączenie tych dwóch funkcji pozwala firmie budować prawdziwe cyber resilience, czyli odporność cyfrową wymaganą przez coraz więcej regulacji, m.in. NIS2, DORA czy RODO.
Warto dodać, że nie każda organizacja jest w stanie samodzielnie utrzymywać dwa wyspecjalizowane centra. Firmy coraz częściej zadają sobie pytanie – SOC in-house czy outsourcing? I okazuje się, że coraz popularniejsze stają się modele outsourcingu – np. korzystanie z usług MSSP (Managed Security Service Provider) w obszarze SOC oraz zewnętrznych operatorów infrastruktury w obszarze NOC. To pozwala mniejszym firmom korzystać z profesjonalnej ochrony bez konieczności inwestowania w pełne zaplecze.
Podsumowanie - SOC vs. NOC - czym się różnią?
SOC i NOC to dwa filary bezpiecznej i stabilnej infrastruktury IT. Pierwszy chroni przed cyberatakami, drugi dba o nieprzerwaną dostępność usług. Razem tworzą spójny ekosystem, który zapewnia firmom przewagę konkurencyjną w cyfrowej gospodarce.
W praktyce każda organizacja powinna zadać sobie pytanie: czy mamy oba te centra operacyjne, a jeśli nie – jakie ryzyka jesteśmy gotowi zaakceptować? A może warto rozważyć współpracę z zewnętrznym partnerem, który dostarczy nie tylko narzędzia, ale i zespół ekspertów gotowych działać w trybie 24/7?
_
Bibliografia:
- https://executiveitforums.org/10156-worldwide-it-security-spending-to-approach-300-billion-by-2026-says-idc [dostęp: 02.12.2025r.]
